လူထုေတာင္းဆိုခ်က္ အာဏာစြန္႔ေရး ယီမင္သမၼတ လက္ခံၿပီ

လူထုအုံႂကြ ဆန္႔က်င္မႈမ်ား ေဒသတြင္း မဟာမိတ္ႏိုင္ငံမ်ား၏ ဖိအားေပးမႈမ်ားေၾကာင့္ ၃၂ ႏွစ္ၾကာ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္ ယီမင္သမၼတ အလီအဗၺဒူလာဆာလားသည္ ရက္ေပါင္း ၃၀ အတြင္း အာဏာ စြန္႔လႊတ္ရန္ သေဘာ တူညီလိုက္ၿပီျဖစ္သည္။ ယီမင္သမၼတႏွင့္ ပင္လယ္ေကြ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရး ေကာင္စီ အဖြဲ႕ဝင္ ၆ ႏုိင္ငံမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါဝင္သည့္ ေစ့စပ္ျဖန္ေျဖေရး ေကာက္မတီတို႔အၾကား ရရွိခဲ့သည့္ အာဏာစြန္႔လႊတ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ကို မေန႔က စေန႔ေန႔တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း သမၼတ ဆာလားက ပင္လယ္ေကြ႕ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရး ေကာင္စီ ၏ အဆိုျပဳခ်က္ႏွင့္ ၎ေနာက္ဆက္တြဲ သေဘာတူညီခ်က္ကို အာဏာသိမ္းမႈအျဖစ္ ႐ႈံ႕ခ်သေရာ္ လိုက္ၿပီး ထိလြယ္ရွလြယ္ရွိသည့္ ယီမင္ႏိုင္ငံသို႔ အယ္လ္ကိုင္းဒါးအၾကမ္းဖက္မ်ား စိုးမိုးခ်ဳပ္ကိုင္သြား လိမ့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္ႏွင့္ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားကို သတိေပးလိုက္သည္။

သေဘာတူညီခ်က္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး သေဘာထားအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ တုံ႔ျပန္ခဲ့ၾကသည္။ အေတာ္မ်ားမ်ားက ၿပီးခဲ့သည့္ ခ်ိန္ပိုင္းက ၂ ႀကိမ္တိုင္တိုင္ အာဏာစြန္႔လႊတ္ရန္ ကတိေပးခဲ့ၿပီး ေနာက္ဆုံးအခ်ိန္တြင္ ၂ ႀကိမ္လုံး ေဖာက္ဖ်က္ခဲ့သည့္ သမၼတ၏ သေဘာထားကို ယုံၾကည္မႈ မရွိေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။ ထုိသုိ႔ သတိေပးစဥ္ အတြင္း ခ်ိန္ယူ အသုံးခ်ၿပီး အာဏာတည္ၿမဲေရးအတြက္ အားထုတ္ႀကံစည္ခဲ့သည္။ ပင္လယ္ေကြ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရး ေကာင္စီမွ ေစ့စပ္ျဖန္ေျဖေရး အဖြဲ႕ဝင္မ်ား၏ ေျဖာင္းဖ်မႈေၾကာင့္ ဤတႀကိမ္၌ သမၼတႏွင့္ အတိုက္အခံ ၫြန္႔ေပါင္းတို႔ အၾကား အမွန္တကယ္ လက္မွတ္ထိုးႏိုင္မည္ဟု ယုံၾကည္ၾကသည္။ သေဘာတူညီခ်က္ကို လိုက္နာေဆာင္႐ြက္ရန္ ျဖန္ေျဖေရးအဖြဲ႕ဝင္မ်ားက အာမခံ ေပးခဲ့ၿပီး သမၼတက ပင္လယ္ေကြ႕ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရးေကာင္စီ၏ ၾကားဝင္ ေဆာင္႐ြက္မႈကို ေသြးထြက္သံယိုမႈမ်ား ရပ္တန္႔ေရး အတြက္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ လက္ခံခဲ့ေၾကာင္း တယ္လီေဗးရွင္း သတင္း ဌာနတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သေဘာတူညီခ်က္ကို ယေန႔ တနဂၤေႏြေန႔တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ စီစဥ္လ်က္ရွိသည္။ သေဘာတူညီခ်က္အရ ၆ ႏိုင္ငံပါ ပင္လယ္ေကြ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရး ေကာင္စီမွ အာဏာစြန္႔ လႊတ္မည့္ သမၼတအား ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ အေရးယူမႈမွ ကင္းလြတ္ရန္ အာမခံၾကၿပီး သမၼတမွ ရက္ ၃၀ အတြင္း အာဏာလြဲေျပာင္းေပးရန္ ျဖစ္သည္။ အေရးယူမႈမွ ကင္းလြတ္ခြင့္ျပဳေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အတိုက္အခံမ်ားအၾကား သေဘာထား ကြဲလြဲႏိုင္ၿပီး အခ်ဳိ႕က ေၾကနပ္ႏိုင္ဖြယ္မရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ဆင္းရဲမြဲေတမႈႏွင့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ ယူမႈမ်ားအေပၚ စိတ္ပ်က္ မေၾကမနပ္ျဖစ္ေနသည့္ ေထာင္ေသာင္းခ်ီေသာ လူထု၏ အုံႂကြဆန္႔က်င္မႈကို ေန႔စဥ္ရက္ ဆက္ ရင္ဆိုင္ ေနရသည့္ သမၼတဆာလားသည္ လေပါင္းအေတာ္ၾကာအထိ အာဏာကို ဖက္တြယ္ထားႏိုင္ဆဲ ျဖစ္သည္။ အျခား အာရပ္ႏိုင္ငံမ်ားကဲ့သုိ႔ပင္ အီဂ်စ္၊ တူနီးရွား လူထုလႈပ္ရွားမႈ ေအာင္ပြဲမ်ားက ယီမင္ျပည္သူတို႔အား အဓိက စိတ္အားတက္ႂကြမႈႏွင့္ အားေပးအားေျမာက္မႈ ျဖစ္ေစခဲ့သည္။

သေဘာတူညီခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ သံသယရွိသူမ်ားက မစၥတာဆာလားသည္ လိုက္ေလ်ာမႈ အရိပ္အေယာင္မ်ား ျပလိုက္၊ ဖိႏွိပ္အေရးယူမႈမ်ား ျပဳလုိက္ႏွင့္ ကစားကာ အာဏာကို ဖက္တြယ္ထားခဲ့သည္။ ေဆး႐ုံးရပ္ကြက္သတင္း အရ လူထုလႈပ္ရွားမႈမ်ားအတြင္း ဖိႏွိပ္သတ္ျဖတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ လူ ၁၅၀ ေက်ာ္ ေသဆုံးခဲ့ရၿပီး ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။

ဤသို႔ ေသြးထြက္သံယို ႏွိမ္ႏွင္းမႈမ်ားေၾကာင့္ အာဏာရပါတီအဖြဲ႕ဝင္မ်ား၊ ဥပေဒျပဳအမတ္မ်ား၊ အစိုးရအဖြဲ႕ဝင္မ်ား၊ ထိပ္တန္းသံတမန္မ်ားႏွင့္ စစ္တပ္အရာရွိမ်ားပါ သမၼဆာလားကို စြန္႔ခြာသြားၾက သည္။ အမ်ားစုက ဆႏၵျပသူမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းသြားခဲ့သည္။ မစၥတာဆာလား ယခုကဲ့သို႔ အာဏာ စြန္႔လႊတ္ရန္ သေဘာတူခဲ့ရေစသည့္ အဓိကအခ်က္မွာ ထိပ္တန္းစစ္တပ္အရာရွိမ်ားပါ ၎အား စြန္႔ခြာသြားခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ၎တို႔ထဲ၌ အထူးအေရးပါသည့္ မစၥတာဆာလား၏ အယုံၾကည္ရ ဆုံး သံခ်ပ္ကာတပ္ တပ္မႉးမ်ားပါ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ၎တပ္မ်ားက အတိုက္အခံမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းခဲ့ၿပီး ၿမိဳ႕ေတာ္ ဆာနာ၏ လမ္းဆုံလမ္းခြမ်ားတြင္ လူထုကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရန္ သံခ်ပ္ကာတပ္မ်ားကို ခ်ရပ္ထား ၾကသည္။ ယခင္က မစၥတာဆာလား၏ အာဏာဖက္တြယ္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းမွာ ၎မိသားစုဝင္ မ်ားျဖင့္ အုပ္စီးထားသည့္ ယီမင္တပ္မေတာ္အတြင္းမွ အေကာင္းဆုံးလက္နက္မ်ားႏွင့္ ေလ့က်င့္ထား သည့္ တပ္ဖြဲ႕မ်ား၏ သစၥာခံမႈေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ယခုကဲ့သို႔ အခ်ဳိ႕တပ္မႉးမ်ား မစၥတာဆာလားအား စြန္႔ခြာ၍ ဆႏၵျပသမားမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းလာမႈေၾကာင့္ သေဘာတူညီခ်က္ အခ်ိန္မီမရရွိပါက ၎တပ္ဖြဲ႕ မ်ားႏွင့္ သစၥာခံတပ္မ်ားအၾကား လက္နက္ကိုင္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားလာမည္ကို စိုးရိမ္ေနၾကသည္။

မစၥတာဆာလားသည္ အေနာက္တိုင္းႏွင့္ ေဒသတြင္း မဟာမိတ္ႏိုင္ငံမ်ား၏ ေထာက္ခံမႈ ရရွိေရး အတြက္ အၾကမ္းဖက္ဖြဲ႕စည္း အယ္လ္ကိုင္းဒါး၏ အႏၱရာယ္ကို ေထာက္ျပခဲ့သည္။ ၎က ယီမင္ႏိုင္ငံတြင္ သူမရွိပါက အယ္လ္ကိုင္းဒါးအဖြဲ႕က အခ်ိန္မေ႐ြး ထိန္းခ်ဳပ္ အသုံးခ်သြားမည္ဟု အႀကိမ္ႀကိမ္ သတိေပးခဲ့သည္။ စေနေန႔က တယ္လီေဗးရွင္းမွ ေျပာၾကားရာတြင္လည္း ဤအခ်က္ကို ထပ္မံ ေထာက္ျပသြားၿပီး အနာဂါတ္ဟာ လက္ရွိအေျခအေနထက္ ပိုဆိုးသြားလိမ့္မည္ဟု သတိေပး သြားခဲ့သည္။ လူထုအုံႂကြမႈမ်ား ျဖစ္ပြားလာၿပီးေနာက္ အယ္လ္ကိုင္းဒါးအႏၱရာယ္ကို ႏွိမ္ႏွင္းထိန္းခ်ဳပ္ရန္ အတြက္ မစၥတာဆာလားအား စစ္ေရး၊ ဘ႑ာေရး အကူအညီမ်ားေပးခဲ့သည့္ အေမရိကန္ကလည္း ၎၏ ေထာက္ခံမႈကို ႐ုတ္သိမ္းသြားခဲ့သည္။ အာရပ္ကြ်န္း ဆြယ္တြင္းရွိ အယ္လ္ကိုင္းဒါး တုိက္ခိုက္ေရး သမား အမ်ားစုသည္ ယီမင္ႏိုင္ငံကို အေျချပဳလႈပ္ရွားၾကသည္။ ေလာေလာဆယ္၌ အယ္လ္ကိုင္းဒါး တုိက္ခိုက္ေရးသမား ၃၀၀ ခန္႔ ယီမင္ကို အေျချပဳလႈပ္ရွားေနသည္ဟု သိရသည္။ ဤအခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္တဦးကမူ မစၥတာဆာလားဟာ အယ္လ္ကိုင္းဒါးကို လက္ၫႈိးထိုး အေၾကာင္းျပၿပီး သူအာဏာတည္ၿမဲဖို႔အတြက္ အေမရိကန္ႏွင့္ အေနာက္တိုင္းကို ေျခာက္လွန္႔ေနတာ ျဖစ္တယ္ဟု ေျခပခဲ့သည္။ အဆိုျပဳခ်က္ပါ သေဘာတူညီခ်က္အရ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး တပတ္အတြင္း အတိုက္အခံၫြန္႔ေပါင္းအဖြဲ႕ႏွင့္ မစၥတာဆာလား၏ အာဏာရပါတီတို႔ ပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ အမ်ဳိးသား ညီၫြတ္ေရးအစိုးရကို ဖြဲ႕စည္းရန္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေနာက္ ပါလီမန္ေခၚယူ၍ မစၥတာဆာလားအား အေရးယူအျပစ္ေပးမႈမွ ကင္းလြတ္ခြင့္ကို ပါလီမန္မွ ဆုံးျဖတ္ကာ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး ရက္ေပါင္း ၃၀ အတြင္း မစၥတာဆာလားမွ အာဏာစြန္႔လႊတ္ရန္ျဖစ္သည္။ ထိုတလ လြန္ေျမာက္ၿပီး ကာလ၌ သမၼတ သစ္ ေ႐ြးေကာက္ရန္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေရးပင္ ျဖစ္သည္။

မေန႔က ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အတိုက္အခံ ၫြန္႔ေပါင္းအဖြဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုးပြဲကို အေမရိကန္ ဥေရာပသမဂၢအဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားမွ သံအမတ္ႀကီးမ်ား အပါအဝင္ အဓိကၾကားဝင္ ျဖန္ေျဖသူ ပင္လယ္ေကြ႕ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရး အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္တို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ ၾကသည္။ သမၼတ၏ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးမႈကို ယေန႔တနဂၤေႏြေန႔တြင္ ျပဳလုပ္မည္ ျဖစ္သည္။

သတင္းကိုးကား။ ေအပီ